Türk bilim insanları, bazı erkeklerin Kovid-19’u neden zor atlattığını araştırdı

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından yapılan araştırmada, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) bazı erkeklerde görülen ağır sıçramasına bağışıklık genlerinin yapısını bozan mutasyonların neden olduğu belirlendi.

Merkez Araştırma Laboratuvarı’nda gazetecilere açıklamalarda bulunan Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Üner Kayabaş, koronavirüs ailesinin yaklaşık 50 yıldır insanları etkilediğinin bilindiğini söyledi.

SARS-CoV2’nin (Kovid-19) bu ailenin yedinci üyesi olduğunu ve ilk dördünün soğuk algınlığı ile kendini gösterdiğini belirten Kayabaş, Kovid-19’un ölümlere neden olduğunu ve ağır hastalık tablosu ortaya koyduğunu anlattı.

Kayabaş, herhangi bir kronik hastalığı olmayan ve herhangi bir kronik hastalığı olmayan genç erkeklerin kadınlara göre daha fazla sıkıntı çektiğini gözlemlediklerini belirterek, hazırladıkları projede ödül aradıklarını ifade etti.

Projede kadın ve erkek arasındaki bağışıklık sistemine yön veren farklılıkları literatürde ele aldıklarını belirten Kayabaş, şöyle konuştu:

“Bu çalışmaya 18-50 yaş arası, hiçbir hastalığı olmayan ve Kovid-19’u olan erkek ve kadın hastaları dahil ettik. Sonuç olarak, çalışmamızda ilk kez ortaya çıkan bazı genlerde mutasyon tespit ettik. Bunlardan 15’i ilk kez tespit edilen mutasyonlardı.Bu mutasyonlar, Dünya Gen Bankası’na ilk kez Türkiye’den bildirildi.Daha sonra tüm bilim adamları, örneğin, araştırdığımız 6 genden biri, ‘Bu kod bir mutasyondur’ ACE2 geninin bu bölgesi ve bu mutasyon ilk kez Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Tıp Fakültesi projesi ile tespit edildi’ denilecek.”

6 kadın ve 21 erkek hastanın dahil edildiği projenin yeni çalışmalara ışık tutması açısından önemli olduğunu vurgulayan Kayabaş, çalışmanın makalesinin Erciyes Tıp Dergisi’nde yayımlandığını kaydetti.

29 mutasyondan 15’i çalışmamızla Türkiye’de ilk kez test edildi.

Proje koordinatörü ve Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dilara Fatma Akın da projede Erciyes Üniversitesi ve Çukurova Üniversitesi’nden destek aldıklarını belirtti.

Projede kronik hastalığı olan 2 sağlıklı grup üzerinde çalıştıklarına işaret eden Akın, “Kadınlar viral hastalıklara karşı erkeklerden daha güçlü, bu bilinen bir şey. Bunun genomu nasıl etkileyeceğini inceledik. Kadında iki X, erkeğinki X ve Y’den oluşur. X kromozomunda immün protein dediğimiz proteinler vardır. Kadınların iki X’e sahip olmasının nedeni, özellikle viral hastalıklara karşı daha güçlü olmalarıdır. Ama erkeklerde X kromozomu sayısı bir olduğu için dezavantaj getiriyor.” ifadelerini kullandı.

6 gen üzerine araştırma yaptıklarını vurgulayan Akın, şöyle konuştu:

“Bu 6 gen, özellikle SARS CoV2’nin insan vücuduna girmesini sağlayan ACE2 reseptörü, bizim bağışıklık proteinlerimiz olan TLR8 ve TLR7 adını verdiğimiz değerli bağışıklık sistemi proteinleriydi. 6 gende 29 mutasyon yani değişim saptadık. genin yapısını bozan gen.i Türkiye’deki çalışmamızda ilk kez test edildi.bu 15 değişikliğin 6’sında ‘mas pozitif’ dediğimiz erkeklerde yani sitokin fırtınasında mutasyonlar olduğunu gördük. , ve kadınlarda bir değişiklik olmadı ama erkeklerde bir kusur olduğu sonucuna vardık. “Ekstra X kromozomu nedeniyle, miktar olarak daha fazla bağışıklık proteinine sahipken erkeklerde bir dezavantaj olduğunu gördük. Bu, kadınların COVID ile daha güçlü savaşmasını ve muhtemelen şiddetli COVID semptomlarından kurtulmasını sağladı.”